Via deze pagina belichten we nieuwe initiatieven, structurele stappen, visie-ontwikkelingen,... Deze pagina wordt regelmatig aangepast.
Schoolkosten - Stichting Pelicano en SOS Schulden op School trekken aan alarmbel
Torenhoog aantal onbetaalde schoolfacturen voor begin nieuw schooljaar
Kinderarmoede, weg ermee!
De titel klinkt als een verkiezingsslogan, helaas hebben we die nergens gehoord. Nochtans berekende de Leuvense professor Wim Van Lancker, volgens een artikel in De Standaard van 28 mei, dat het risico op kinderarmoede in Vlaanderen met 35% kan verminderd worden, zonder extra geld. Vooral dat laatste zou politici als muziek in de oren moeten klinken. Hopelijk vormt de aanpak van kinderarmoede dit keer een uitzondering.
Kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano en vzw SOS Schulden op School trekken aan alarmbel
Brussel, 26 augustus 2022 – Kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano merkt op dat het aantal onbetaalde rekeningen van afgelopen schooljaar torenhoog is. In quasi 100% van de aanvraagdossiers van hun zorgpartners staat dat ouders schoolfacturen niet meer kunnen betalen. Stichting Pelicano en vzw SOS Schulden op School hekelen het gebrek aan recente cijfers over onbetaalde schoolfacturen en roepen op om werk te maken van een maximumfactuur in middelbare scholen. “We verwachten dat de situatie er komend schooljaar niet beter op wordt. En zo zullen de kosten zich verder opstapelen”, zegt Christiaan Hoorne, Algemeen Directeur van Stichting Pelicano.
Over een kleine week begint het nieuwe schooljaar. Een nieuw schooljaar betekent uiteraard ook nieuwe kosten en nieuwe schoolfacturen: handboeken, materialen, warme maaltijden schooluitstappen,… Voor vele gezinnen in armoede komen deze nieuwe kosten vaak bovenop nog onbetaalde facturen van afgelopen schooljaar.
Kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano merkt namelijk op dat dat aantal onbetaalde rekeningen torenhoog is. De organisatie staat in contact met verschillende zorgpartners, bijvoorbeeld het CLB, (zorg)leerkrachten, schooldirecties en sociale diensten, die op hun beurt zeer nauw bij kinderen in armoede betrokken zijn. Zij kunnen bij Stichting Pelicano een hulpaanvraag doen voor duurzame hulp. In quasi 100% van die aanvraagdossiers staat aangegeven dat de ouders de schoolfacturen niet meer kunnen betalen. Ook de onafhankelijke vzw SOS Schulden op School, verbonden met Steunpunt Welzijn, geeft aan deze tendens te voelen. Opvallend is ook dat meer en meer gezinnen uit de lagere middenklasse aankloppen voor hulp.
Gebrek aan duidelijke cijfers
Hoewel beide organisaties aangeven het gevoel te hebben dat het aantal onbetaalde rekeningen torenhoog is, is het onmogelijk dat precies te kwantificeren. Er ontbreken namelijk cijfers vanuit de overheid. Het laatst beschikbare, officiële cijfer dateert uit 2018. Toen waren er in Vlaanderen meer dan 12.000 claims van onbetaalde schoolfacturen en zijn er 960 scholen naar een incassobureau gestapt. In datzelfde jaar gaven Vlaamse schooldirecteuren een schatting dat 11% van de leerlingen problemen hadden met het betalen van de schoolfactuur, een cijfer waarvan toen al werd gedacht hoogstwaarschijnlijk een onderschatting te zijn.
“In de afgelopen jaren is dat aantal ongetwijfeld verder gestegen. Vooral afgelopen schooljaar, met het steeds duurder wordende leven, merken we een enorme stijging in vermeldingen van onbetaalbare schoolfacturen”, legt Christiaan Hoorne, Algemeen Directeur bij Stichting Pelicano, uit. “Het feit dat in bijna elk aanvraagdossier staat dat ouders de schoolfactuur niet meer kunnen betalen, vinden wij veelzeggend. We verwachten dat de situatie er komend schooljaar niet beter op wordt. En zo zullen de kosten zich verder opstapelen.”
“Wat ons zorgen baart, is dat er binnen het beleidsdomein niet systematisch cijfers worden bijgehouden”, zegt Peter Dauwe van vzw SOS Schulden op School. “Dat belemmert ons om een exacte tendens te zien en op tijd aan de alarmbel te trekken. We voelen wel dat het er enorm veel zijn, maar we kunnen het helaas niet kwantificeren.”
Moeilijke situatie in middelbare scholen en steden
Vooral ouders met kinderen in het middelbaar hebben het moeilijk. De kosten liggen er hoger, maar toch is daar, in tegenstelling tot in het basisonderwijs, geen maximumfactuur. Zowel Stichting Pelicano als vzw SOS Schulden op School geven daarnaast aan dat leerlingen in het beroepsonderwijs en in de technische richtingen de grootste dupe zijn. De situatie is dan ook vooral schrijnend in de steden, waar er veel middelbare scholen zijn.
Oproep tot fundamentele oplossingen
Kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano en vzw SOS Schulden op School roepen op om werk te maken van fundamentele oplossingen voor dit probleem. “Scholen moeten nog meer gesensibiliseerd worden om niet in de eerste plaats met een incassobureau te werken, maar om als startpunt via het OCMW of andere brugfiguren te gaan”, zegt Christiaan Hoorne.
Wat volgens de twee organisaties helpt, is om een maximumfactuur in het leven te roepen in het secundair onderwijs. “In 87 procent van de scholen bestaat er tegenwoordig bijvoorbeeld wel een tegemoetkoming, maar die is eigenlijk niet veel meer dan wat sinds 2019 verplicht is. De overheid maakt een gespreide betaling mogelijk, wat in sommige gevallen ouders wel kan helpen om geen achterstallige rekeningen te hebben”, zegt Peter Dauwe van vzw SOS Schulden op School. “Maar dat verandert niets aan de kost en daarmee wordt het probleem an sich niet opgelost. Anderzijds zijn er al middelbare scholen die zichzelf zo’n maximumfactuur opleggen. Daar zien we effectief minder onbetaalde facturen.”
Half miljoen kinderen in armoede
Stichting Pelicano heeft momenteel 2.859 Pelicanokinderen onder haar vleugels. Voor die kinderen heeft de organisatie de schoolfactuur voorgaande schooljaren kunnen betalen. Maar kinderen die onder de radar blijven, worden momenteel nog steeds aan hun lot overgelaten.
“En dat zijn er veel, als je weet dat in België ruim een half miljoen kinderen in armoede opgroeit, waarvan 43.000 in extreme armoede”, benadrukt Christiaan Hoorne. “Daarboven komt nog dat ook wij het moeilijker krijgen om voor onze Pelicanokinderen alles te betalen. Met de huidige prijzen en inflatie, wordt het quasi onmogelijk om met 1.250 euro per jaar een kind op de basisschool en met 2.000 euro een kind op de middelbare school op te voeden en alles te betalen.”
“We weten dat iedereen in het onderwijs het moeilijk heeft, leerkrachten en directies incluis. Toch voelen we ons genoodzaakt om aan de alarmbel te trekken”, concludeert Peter Dauwe van SOS Schulden op School.
